Seçimde Döküm Sayım İşlemleri Nasıl Yapılır?
YSK (Yüksek Seçim Kurulu) oyların döküm – sayımı ile ilgili bir kılavuz yayınladı. Bu kılavuz ile oylamanın tamamlanmasından sonraki iş ve işlemler özetlenmiş olup sandık görevlilerinin işlerini de kolaylaştıracağını umuyorum.
BSandikKurulu.pdf (ysk.gov.tr)
Yukarıdaki bağlantıyı açamayanlar için aşağıya bire bir metnini ekliyorum, inceleyebilirsiniz.
Sandık Kurulu
Oy verme işlemlerinin, 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’da
belirtilen usul ve esaslara göre yürütülmesi için ilçe seçim kurullarınca oluşturulur.
Sandık kurulu; yurt içinde bir başkan, bir ihtiyar meclisi/heyeti üyesi ve son yapılan milletvekili genel
seçiminde en çok oy almış olan beş siyasi partinin üyesinden oluşur. Kurul üye sayısı üçten az olamaz.
Yurt dışında ise bir başkan, bir kamu görevlisi üye ve son milletvekili genel seçiminde Türkiye genelinde
en çok oy alan üç siyasi partinin bildirdikleri birer isimden oluşur.
Seçmenin oyunu tam bir serbestlik ve gizlilik içinde kullanmasını, oyların sayım ve dökümü ile
tutanaklara geçirilmesi gibi tüm sandık başı iş ve işlemlerini yürütür.
“VERDİĞİNİZ OYLAR, YARINLARINIZI BELİRLER”
Seçimlerde oy kullanabilmeniz için adres bilgilerinizi güncelleştirmeli ve seçmen kütüğüne kayıtlı olup
olmadığınızı kontrol etmelisiniz.
Kayıtlı olduğunuz adres dışında, herhangi bir yerde oy kullanmanız mümkün değildir.
Sandık kurulu başkan ve üyeleri, bina sorumluları, seçimin güvenliğini sağlamakla görevli kolluk güçleri,
ilçe seçim kurulu tarafından sandık kurulu üyelerini görev yerine ulaştırmak için görevlendirilmiş kişiler,
ilçe seçim kurulu başkanı tarafından verilen belge ile görevli oldukları sandıkta oy kullanırlar. Bu kişilerin
ikametgâh adreslerine göre kayıtlı oldukları sandıkta oy kullanamaması için sandık seçmen listelerinde
isimleri karşısına görevli oldukları ve bu sandıkta oy kullanmayacakları ile ilgili şerh düşülür.
Siyasi partiler, sandık kurulunda görev yapan üyeleri vasıtasıyla oy verme ile oyların sayım dökümü ve
tutanaklara geçirilmesi işlemlerini yerine getirir.
Ayrıca, ilçe, il ve Yüksek Seçim Kurulunda siyasi partilerin üye ya da temsilcileri görev yapmaktadır.
Oyların Sayım–Döküm İşlemi Açık Olarak Yapılır
Oy verme süresinin bitimini takiben kullanılan oyların sayım ve döküm işlemleri açık olarak yapılır. Oy
verme yerinde bulunan siyasi parti ve bağımsız adayların müşahitleri ile o sandık bölgesinde kayıtlı
seçmenler sandık kurulunun işlerini aksatmayacak şekilde sayım ve döküm işlemlerini izleyebilirler.
Oyların Sayım – Döküm İşlemleri
1. Sandığın açılmasını müteakip sandıktan çıkan oy zarfları ile sandık seçmen listesinde oy kullanan
seçmenlerin imzaları veya parmak izleri sayılır.
2. Çıkan oy zarfları açılmadan kontrol edilir. Geçersiz zarf varsa ayrılır; sayısı tutanağa yazılır.
3. Zarf sayısı oy kullanan seçmenlerin sayısından fazla ise zarfların arasından gelişigüzel çekilen bu
sayıda zarf yakılır. İmza ve zarfların birbirine eşitliği sağlanır.
4. Zarf sayısı imza sayısından az ise doğrudan sayım – döküm işlemine geçilir.
5. Kullanılmayan oy pusulaları ve zarflar da sayılarak bağlanır, mühürlenir ve sandık kurulunca tutanağa
geçirilir.
6. Oyların sayım ve dökümü derhal başlar, açık ve aralıksız yapılır. Yapılacak şikâyet ve itirazlar, işi
durdurmaz. Sandık kurulu başkanı, sayım ve döküm işlemine başlamadan önce, sayım-döküm
cetvellerinin boş ve yazısız olduğunu hazır bulunanlara gösterir.
7. Sandık kurulu başkanı, sayım dökümün düzenini sağlamak bakımından;
a) Bir üyeyi, sandıktaki zarfları kendisine vermek,
b) İki üyeyi, okunan oy pusulalarını sayım ve döküm cetvellerine işlemek,
c) Bir üyeyi, okunan ve dökümü yapılan oy pusulalarını ve açılan zarfları masa üzerine düzenli biçimde
yerleştirmek ve korumak,
üzere görevlendirir.
Sayım ve döküm işlemi tamamlanan ve sandık kurulunca imzalanan sandık sonuç tutanağının onaylı bir
sureti, seçim çevresinde herkesin görebileceği yere bir hafta süre ile asılır.
Sandık sonuç tutanağının birer sureti, o seçim çevresinde seçime katılan ve talep eden siyasi
parti ve bağımsız adayların müşahitlerine, yeteri kadar hazırlanarak sandık kurulu başkanı ve üyelerince
imzalandıktan ve mühürlendikten sonra verilir.
Sayıma ilişkin kâğıt ve belgeler seçim torbasına konulup torbanın ağzı bağlanarak kurul mührüyle
mühürlenir ve imzalanır.
Hazırlanan mühürlü torba ve sandık kurulu mührü, sandık kurulu başkanı ile ad çekme yoluyla
belirlenecek en az iki üye tarafından hiçbir gecikmeye meydan verilmeksizin en kısa zamanda, ilçe
seçim kurulu başkanına teslim edilir.
İlçe seçim kurullarınca, sandık sonuç tutanaklarının birleştirilmesi işlemleri siyasi parti temsilcileri ile
müşahitlerin huzurunda yapılır.
Sandık Sonuçları Paylaşım Sistemi (SSPS)
İlçe seçim kurullarınca Seçim Bilişim Sistemine (SEÇSİS) girişi yapılan sandık sonuç tutanağındaki
partilerin aldığı oy sayıları ve taranarak elektronik ortama aktarılan imzalı sandık sonuç tutanakları,
seçime katılan siyasi partilere web servis veya web ara yüzü ya da toplu veri aktarımı olarak eş zamanlı
verilerek seçim sonuçları üzerinde siyasi partilerin denetimi sağlanır.